Het laatste weekend van april is het Europese dag van de hoogstamboomgaard, een dag of weekend waarin in heel (voornamelijk Duitstalig) Europa activiteiten worden georganiseerd om hoogstamboomgaarden en hun producten in de kijker te zetten.

Alle activiteiten worden geregistreerd op de website https://orchardseverywhere.com. Dit jaar springt Vlaanderen voor de eerste keer mee op de kar. Op 30 april organiseren we een inspiratiedag voor hoogstamboomgaarden in landbouwgebruik in het Sint-Jansbergsklooster te Zelem (Halen).

We organiseren deze dag met een dubbel doel. Enerzijds al vooruitkijken naar een actualisatie van het actieprogramma hoogstamboomgaarden in Haspengouw en Voeren. Anderzijds om na te gaan of er draagvlak was bij de belanghebbenden om een aanvraag in te dienen om hoogstamboomgaarden te laten erkennen als Globally Important Agricultural Heritage System (GIAHS). Dat is een internationale erkenning van de FAO en een piste die we momenteel onderzoeken.

GIAHS-sites hebben als doel het dynamische behoud van 's werelds agrarische erfgoedsystemen te waarborgen en te ondersteunen. Niet via conventionele erfgoedsites of beschermde gebieden/landschappen, maar als een levend, zich ontwikkelend systeem van menselijke gemeenschappen in relatie met hun grondgebied, cultuurlandschap of agrarisch landschap. Dit ligt helemaal in lijn met doelstellingen die we ook met het onroerenderfgoedrichtplan voor hoogstamboomgaarden willen bereiken. Het GIAHS-initiatief speelt een vitale rol in het erkennen, behouden en promoten van traditionele landbouwsystemen die een belangrijke bijdrage leveren aan cultureel erfgoed, behoud van biodiversiteit en plattelandsontwikkeling en daarom van uitzonderlijke waarde zijn voor duurzame ontwikkeling.