Engagementen
Intentieverklaring
In december 2016 ondertekenden de gemeente Riemst en het agentschap Onroerend Erfgoed de intentieverklaring voor het onroerenderfgoedrichtplan. In deze intentieverklaring werd het volgende doel vastgelegd:
Het onroerenderfgoedrichtplan bevat een betaalbare, gedragen en uitvoerbare visie op de (stabiliteitsproblematiek van de) mergelgroeves met optimaal behoud van het aanwezige boven- en ondergrondse erfgoed en (maximaal) rekening houdend met de (openbare) veiligheid.
Verder werden er enkele afspraken tussen de gemeente en het agentschap vastgelegd, bijvoorbeeld voor de verdeling van de taken en verantwoordelijkheden en rond het delen van informatie.
Een visie voor de mergelgroeven in Riemst
Het onroerenderfgoedrichtplan bestaat uit acht ambities voor behoud, beheer en beleid van en voor de mergelgroeven. In het richtplan zelf kun je lezen waarover elke ambitie gaat, waarom die ambitie belangrijk is en hoe de partners deze kunnen realiseren.
- De groeven krijgen een duurzaam beheer in functie van veiligheid, natuur en erfgoed;
- De erfgoedwaarden en de natuurwaarden krijgen een integrale bescherming;
- De zorg voor de groeven ondersteunen we optimaal;
- De bovengrond krijgt gepaste beschermingen;
- Stabilisaties die nodig zijn voor de openbare veiligheid voeren we uit;
- Er komt een duidelijk afsprakenkader voor ingrepen boven de groeve die ondergronds gevolgen kunnen hebben;
- Eigenaars van gronden boven de groeven krijgen ondersteuning;
- We zorgen voor een groterebewustwording van de groeven door de kennis erover aan te wakkeren. Zo versterken we ook het draagvlak voor dit erfgoed.
Het richtplan werd op 26 april 2019 goedgekeurd door de minister bevoegd voor Onroerend Erfgoed.
Het actieprogramma om de visie te realiseren
Het actieprogramma omvat 21 acties tot de realisatie van de ambities die in het richtplan werden geformuleerd. Alle acties dragen bij aan 1 of meerdere ambities. Dit plan werd op 19 juli 2021 goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Ondertussen zijn er al enkele acties gerealiseerd, maar er zijn ook nog verschillende acties waar aan wordt doorgewerkt tot een actualisatie van het actieprogramma. Een aantal cruciale acties zijn de volgende:
- De gemeente Riemst werkt samen met het agentschap Onroerend Erfgoed een nieuw voorstel uit voor de stabilisatie van de ondergrond in Riemst. We streven naar een nieuw voorstel waarbij veiligheid en erfgoed- en natuurwaarde worden afgewogen, de grootste stabiliteitsrisico’s opgelost worden en prioritair worden aangegeven. Op basis van het nieuwe stabilisatievoorstel werken we ook een nieuw financieringsvoorstel uit met gedeelde verantwoordelijkheid (gemeente, Vlaams Gewest en eigenaren). Dit moet de uitvoering van toekomstige stabiliteitswerken structureel mogelijk maken.
- Op basis van het onderzoek van de Grote Berg in 2017 bleek dat deze groeve uitzonderlijk waardevol is en een bescherming als erfgoed verdient. Daarom start het agentschap Onroerend Erfgoed de procedure op voor de bescherming van deze groeve.