De lokale gemeenten plannen heel wat acties

Alle partners werken mee aan de realisatie van de visie en het daaraan gekoppelde actieprogramma. Ook de gemeenten plannen heel wat acties of voeren deze al uit. Hieronder volgt een overzicht per gemeente van de acties rond hoogstamboomgaarden die zij zelf plannen (of al uitvoeren)  in de periode 2022-2024. Daarnaast werken ze ook alle mee aan overkoepelende acties die getrokken worden door regionale en/of Vlaamse organisaties.

ALKEN

• Compensatie (bijvoorbeeld heraanplant) bij het verlenen van een omgevingsvergunning voor het kappen van hoogstamboomgaarden.
• Onderhoud en herstel van de eigen gemeentelijke hoogstamboomgaarden.
• Produceren van een eigen gemeentelijk hoogstamappelsap
• Gemeentelijke subsidies voor het aanplanten van nieuwe hoogstamboomgaarden.
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden.

BILZEN

• Compensatie (bijvoorbeeld heraanplant) bij het verlenen van een omgevingsvergunning voor het kappen van hoogstamboomgaarden.
• Jaarlijkse organisatie van 'Bilzen de boom in' voor scholen en inwoners in een hoogstamboomgaard bij Alden-Biesen.
• Onderhoud en herstel van de eigen gemeentelijke hoogstamboomgaarden.
• Aanleg van nieuwe gemeentelijke hoogstamboomgaard bij de brandweerkazerne.
• Produceren van een eigen gemeentelijk hoogstamappelsap: Biesonder sap.
• Hoogstamboomgaardentoets bij ruimtelijke inrichting van gebieden door het lokaal bestuur. 
• Gemeentelijke subsidies voor het aanplanten van nieuwe hoogstamboomgaarden.
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden.

BORGLOON

• Onderhoud en herstel van de gemeentelijke hoogstamboomgaarden.
• Aanleg recreatieboomgaard aan het Stationsplein.
• Inrichting speelboomgaard met nodige duiding.
• Hoogstamboomgaardentoets bij ruimtelijke inrichting van gebieden door het lokaal bestuur. 
• Compensatie met hoogstamfruitbomen bij omgevingsvergunning, gekoppeld aan een financiële waarborgrekening.
• Subsidies voor de aanplant en (achterstallig) onderhoud van hoogstamfruitbomen.
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden.
• Aankoop en verdeling van kersenvliegvallen voor particuliere eigenaars van kersenbomen.
• Opmaak van een beheerplan voor de cultuurhistorische landschappen 'Kuttekoven' en 'Abdij van Kolen'

DIEPENBEEK

• Lokaal appelsap (Keizelsap) produceren en serveren bij eigen activiteiten.
• Onderhoud en herstel van eigen hoogstamboomgaard (in erfpacht bij de Nationale Boomgaardenstichting).
• Subsidies voor de aanleg en het beheer van hoogstamboomgaarden
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden
• Hoogstamboomgaardentoets bij ruimtelijke inrichting van gebieden door het lokaal bestuur. 
• Controle op behoud en heraanplant bij het verlenen van een omgevingsvergunning voor het kappen van hoogstamboomgaarden.

GINGELOM

• Stimuleren van de aanplant van nieuwe hoogstamboomgaarden door middel van een aanplantsubsidie.
• Onderhoud en herstel van gemeentelijke hoogstamboomgaarden.
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden.

HEERS

• Gemeentelijke subsidies voor aanplant en onderhoud van hoogstamboomgaarden.
• Boomgaardenherstel en -beheer in de gemeente in samenwerking met het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren en de Nationale Boomgaardenstichting.
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden.

HERK-DE-STAD

• Compensatie (bijvoorbeeld heraanplant) bij het verlenen van een omgevingsvergunning voor het kappen van hoogstamboomgaarden.
• Stimuleren van de aanplant van nieuwe hoogstamboomgaarden door middel van een aanplantsubsidie.
• Onderhoud en herstel van eigen gemeentelijke hoogstamboomgaarden.
• Aanleg van nieuwe gemeentelijke hoogstamboomgaarden op geschikte eigen gronden.
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden.

HOESELT

• Compensatie (bijvoorbeeld heraanplant) bij het verlenen van een omgevingsvergunning voor het kappen van hoogstamboomgaarden en controle op de uitvoering hiervan.
• Onderhoud en herstel van eigen gemeentelijke hoogstamboomgaarden.
• Hoogstamboomgaardentoets bij ruimtelijke inrichting van gebieden door het lokaal bestuur. 
• Aanleg van nieuwe gemeentelijke hoogstamboomgaarden op geschikte eigen gronden.
• Aankoopbeleid voor hoogstamboomgaarden met een hoge (potentiële) waarde.
• Organiseren van activiteit(en) in de eigen hoogstamboomgaarden.
• Subsidiereglement voor het aanplanten en (achterstallig) onderhoud van hoogstamboomgaarden.
• Aankoop en verdeling van kersenvliegvallen voor particuliere eigenaars van kersenbomen.
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden.

KORTESSEM

• Betoelagen van de aanplant en het onderhoud van de hoogstamboomgaarden binnen het gemeentelijk subsidiereglement van kleine landschapselementen
• Blijven uitbaten en onderhouden van de hoogstamboomgaard op Enkelenberg in samenwerking met externe partners en subsidies van de Vlaamse Overheid.
• Het inventariseren, bewaken en in stand houden van de bestaande hoogstamboomgaarden op het grondgebied.

NIEUWERKERKEN

• Beheerplan/visie opstellen voor de hoogstamboomgaarden in eigendom of beheer en deze herstellen en onderhouden.
• Inrichten van vrijgekomen eigen geschikte gronden als gemeentelijke hoogstamboomgaard.
• Organisatie van activiteit(en) in de eigen hoogstamboomgaarden.
• Ontwikkeling van een lokaal hoogstamappelsap en  serveren bij de eigen activiteiten.
• Hoogstamboomgaardentoets voorzien bij de ruimtelijke planning en inrichting van gebieden.
• Omgevingsvergunning: voldoende compensatie met hoogstamfruitbomen voorzien en controle op behoud en heraanplant.
• Gemeentelijke subsidies voor de aanplant en het achterstallig beheer van hoogstamboomgaarden.
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden.

RIEMST

• Compensatie (zoals heraanplant) bij het verlenen van een omgevingsvergunning voor het kappen van hoogstamboomgaarden en controle op de uitvoering hiervan. Ook bij het verkavelen van hoogstamboomgaarden legt de gemeente een compenserende heraanplant, waarbij verkavelaars nieuwe hoogstamfruitbomen moeten planten alvorens ze hun kavels kunnen verkopen.
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden en inzetten op publiekswerking. Zo nemen de scholen van Riemst om de twee jaar deel aan 'Bilzen de boom in' en komt de sapmobiel jaarlijks een dag particulier fruit persen tot sap.
• Gemeentelijke subsidies voor de aanplant en het onderhoud van hoogstamboomgaarden.
• Aankoopbeleid om (potentieel) waardevolle hoogstamboomgaarden in te schakelen als natuurverbinding.
• Aandacht voor het inpassen van bestaande en/of nieuwe hoogstamboomgaarden binnen eigen ruimtelijke ontwikkelingen zoals ruimtelijke uitvoeringsplannen en inrichtingsplannen.
• Aanleg van nieuwe gemeentelijke hoogstamboomgaarden op eigen geschikte gronden. Er zij al 2 speelboomgaarden aangelegd: in de Trinellestraat (Millen) en in de Zagerijstraat (Membruggen).
• Serveren van lokale hoogstamproducten op gemeentelijke activiteiten.
• Beheerplan of beheervisie opmaken voor de gemeentelijke hoogstamboomgaarden en dit opvolgen.
• Onderhoud van de gemeentelijke hoogstamboomgaarden.
• Riemst geeft ouders van pasgeborene een geboortegboom cadeau (naargelang de oppervlakte van de tuin een halfstam- of hoogstamfruitboom).

SINT-TRUIDEN

• Opvolging van het RUP 'Groene Waarden' met aandacht voor hoogstamboomgaarden.
• Subsidies en beheersovereenkomsten voor hoogstamboomgaarden in het kader van het RUP Groene waarden.
• Subsidie voor de aanleg en onderhoud van kleine landschapselementen
• Opvolgen van landschappelijke beheersmaatregelen in het Begijnhof, het Speelhof en de Burchtruïne van Brustem
• Kwaliteitsbewaking van landschapswandelingen die behoren tot 'Wandelen in Limburg' en het wandelaanbod optimaliseren.
• Organiseren van landschapsbelevingsdagen en fruitdoedagen voor scholen.
• Onderhoud en herstel van de gemeentelijke hoogstamboomgaarden.
• Hoogstamboomgaardentoets bij de ruimtelijke inrichting van gebieden
• Omgevingsvergunning: voorzien van voldoende compensatie met hoogstamfruitbomen en controle op behoud en heraanplant met behulp van een waarborgreglement.
• Aanpak van de verspreiding van Little Cherryvirus via het GAS-reglement met ondersteuning voor het herstel van hoogstamboomgaarden van eigenaars die met de ziekte geconfronteerd worden.

TONGEREN

• Opmaak van een beheerplan/visie voor hoogstamboomgaarden in eigendom of beheer en de gemeentelijke hoogstamboomgaarden herstellen en onderhouden.
• Hoogstamboomgaarden aanplanten als natuurverbindingen in functie van opportuniteiten die zich aanbieden.
• Organisatie van publieksactiviteiten in hoogstamboomgaarden.
• Lokaal ontwikkelde hoogstamproducten serveren bij eigen activiteiten
• Hoogstamboomgaardentoets bij de ruimtelijke planning en inrichting van gebieden.
• Voldoende compensatie met hoogstamfruitbomen voorzien bij het verlenen van een omgevingsvergunning.
• Subsidiereglement voor het aanplanten en achterstallig en regulier beheer van hoogstamboomgaarden
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden.
• Actief werken aan boomgaardenherstel en -onderhoud op het eigen grondgebied in samenwerking met het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren.
• Aanpak van de verspreiding van Little Cherryvirus en bacterievuur via het GAS-reglement.

VOEREN

• Opmaak en uitvoering van een beheerplan/visie voor de Voerense landschappen met ook aandacht voor hoogstamboomgaarden.
• Actief werken aan boomgaardenherstel en -onderhoud op het eigen grondgebied in samenwerking met het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren.
• Gemeentelijke subsidies oor de aanplant van nieuwe hoogstamboomgaarden.

WELLEN

• Stedenbouwkundige verordening beplantingen die een kapvergunning oplegt voor alle loofbomen met een stamomtrek groter dan 30 cm.
• Gemeentelijke subsidies voor het aanplanten en onderhouden van hoogstamboomgaarden.
• Afbakening van hoogstamboomgaardenkernen binnen het gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan voor natuurwaarden.
• Lokaal ontwikkelde hoogstamproducten serveren bij eigen activiteiten
• Compensatie (bijvoorbeeld heraanplant) opleggen bij het verlenen van een omgevingsvergunning voor het kappen van hoogstamboomgaarden.
• Communicatie rond het belang van hoogstamboomgaarden en organiseren van publieksactiviteiten in hoogstamboomgaarden.
• Actief werken aan boomgaardenherstel en -onderhoud op het eigen grondgebied in samenwerking met het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren.